Θεραπεία με Μετρελεπτίνη
2015-03-09 17:12
Η μορφή της λεπτίνης που είναι διαθέσιμη σήμερα για θεραπεία είναι γνωστή και ως ανασυνδυασμένη ανθρώπινη λεπτίνη μεθειονυλίου (μετρελεπτίνη, Myalept®, Amylin Pharmaceuticals). Η μετρελεπτίνη είναι η μόνη φαρμακευτική μορφή της λεπτίνης και αποτελείται από 146 αμινοξέα ώριμης ανθρώπινης λεπτίνης, με ένα πρόσθετο μεθειονυλικό κατάλοιπο στο αμινοτελικό άκρο της ανασυνδυασμένης πρωτεΐνης.
Το Myalept® έχει εγκριθεί πρόσφατα από το FDA για τη θεραπεία της συγγενούς ή της επίκτητης γενικευμένης λιποδυστροφίας (μη σχετιζόμενη με τον HIV), αλλά όχι για τις επιμέρους μορφές της ασθένειας, για τις οποίες η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα δεν έχουν καθοριστεί ακόμη. Η συνιστώμενη δόση έναρξης ποικίλλει ανάλογα με το φύλο και το σωματικό βάρος, με μέγιστη ημερήσια δόση τα 0,13 mg/kg σωματικού βάρους, αν ο ασθενής ζυγίζει ≤40 kg και 10 mg/ημέρα, εάν το σωματικό βάρος είναι >40 kg. Η μετρελεπτίνη χορηγείται μία φορά την ημέρα την ίδια ώρα κάθε ημέρα, υποδορίως. Λόγω της βραχείας ημίσειας ζωής της, ορισμένοι ερευνητές προτιμούν να διαιρεθεί η δόση σε δύο υποδόριες ενέσεις, κατά τη θεραπεία ασθενών με CLD. Οι ασθενείς θα πρέπει να αξιολογούνται τακτικά, όπως και οι δόσεις, εκ νέου προκειμένου να αποφευχθεί η απότομη απώλεια βάρους.
Σύμφωνα με φαρμακοκινητικές μελέτες που έχουν διεξαχθεί κυρίως σε υγιή άτομα, και σε λίγους ασθενείς με λιποδυστροφία, τα στοιχεία δείχνουν ότι η νεφρική κάθαρση είναι η κύρια οδός απομάκρυνσης. Με την παρουσία των αντισωμάτων αντι-λεπτίνης, η κάθαρση της μετρελεπτίνης αναμένεται να καθυστερήσει, και οι βιολογικές επιδράσεις της να είναι εξασθενημένες ή εντελώς εξουδετερωμένες.
Οι πιο συχνά αναφερόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες (≥10%) περιλαμβάνουν την κεφαλαλγία, την υπογλυκαιμία, τη μείωση βάρους και το κοιλιακό άλγος. Λόγω του κινδύνου της υπογλυκαιμίας, η προσαρμογή της δόσης της ινσουλίνης ή των εκκριταγωγών ινσουλίνης μπορεί να είναι απαραίτητη, αν αυτά χρησιμοποιούνται. Τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά σε αυτούς τους ασθενείς. Αφού έχει παρατηρηθεί ότι ασθενείς που λάμβαναν θεραπεία με μετρελεπτίνη ανέπτυξαν αυτοάνοσα νοσήματα (αυτοάνοση ηπατίτιδα και μεμβρανοπολλαπλασιαστική σπειραματονεφρίτιδα), πρέπει να ζυγίζονται τα οφέλη και οι κίνδυνοι στους ασθενείς αυτούς. Αντιδράσεις υπερευαισθησίας (π.χ. κνίδωση ή γενικευμένο εξάνθημα) έχουν επίσης αναφερθεί.
Στο 95% των ασθενών από δύο μελέτες ΝIH (NIH 991265 και NIH 20010769) και μια μελέτη FHA101 που έλαβαν θεραπεία με μετρελεπτίνη, εντοπίστηκαν αντισώματα αντι-μετρελεπτίνης. Σε κλινικές μελέτες έχει αναφερθεί απώλεια του μεταβολικού ελέγχου υπό την παρουσία των αντισωμάτων έναντι της μετρελεπτίνης, η οποία θα μπορούσε να αναστείλει την ενδογενή δράση της λεπτίνης και να προκαλέσει απώλεια της αποτελεσματικότητας του φαρμάκου. Εξουδετερωτική δραστικότητα παρατηρήθηκε σε 7 από τους 741 ασθενείς που έλαβαν θεραπεία (μόνο μέρος από αυτά ελέγχθηκαν για αντισώματα αντι-λεπτίνης). Επιπλέον, στο ένθετο της συσκευασίας, η εταιρεία συνιστά εξετάσεις για αντισώματα αντι-μετρελεπτίνης.
Θεραπεία σε ασθενείς με κοινή παχυσαρκία με υποκατάσταση λεπτίνης
Μολονότι η θεραπεία με υποκατάσταση της λεπτίνης έχει εντυπωσιακή απώλεια βάρους σε ασθενείς με μεταλλάξεις στο γονίδιο της λεπτίνης (και σε μικρότερο βαθμό, σε ασθενείς με λιποδυστροφία και υποθαλαμική αμηνόρροια), η μετρελεπτίνη έχει ένα πολύ περιορισμένο ρόλο στη θεραπεία των ασθενών με κοινή παχυσαρκία, λόγω του γεγονότος ότι αυτοί οι ασθενείς έχουν υψηλά επίπεδα λεπτίνης στο πλάσμα και παρουσιάζουν κεντρική αντίσταση λεπτίνης.
Στην πρώτη δοκιμή για να αξιολογηθούν οι επιδράσεις των λεπτίνης στην κοινή παχυσαρκία, παρατηρήθηκε σημαντική μεταβλητότητα όσον αφορά την απώλεια βάρους με υψηλές δόσεις μετρελεπτίνης (έως 0,3 mg/kg/ημέρα [Μέσος όρος 7.1 kg, SD 8.5]), με την μεγαλύτερη ανταπόκριση να παρατηρείται σε ασθενείς που λαμβάνουν τις υψηλότερες δόσεις λεπτίνης.
Σε παχύσαρκους ασθενείς με διαβήτη τύπου 2, η χορήγηση μετρελεπτίνης 20 mg/ημέρα δεν μετέβαλε το σωματικό τους βάρος. Η προσθήκη της πραμλιντίδης σε συνδυασμό με τη θεραπεία με μετρελεπτίνη αυξάνει το ποσοστό απώλειας βάρους στο 12,7% (έναντι του 8,2% που παρατηρήθηκε με τη θεραπεία μόνο της μετρελεπτίνης). Ωστόσο, η μελέτη αυτή ανεστάλη λόγω της ανάπτυξης των αντισωμάτων αντι-μετρελεπτίνης.
Τέλος, απαιτούνται κλινικές δοκιμές για να εκτιμηθεί αν η θεραπεία με λεπτίνη είναι αποτελεσματική για ασθενείς με σχετικά χαμηλά επίπεδα λεπτίνης στο πλαίσιο σοβαρού μεταβολικού συνδρόμου.
Θεραπεία σε ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2
Σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2, η θεραπεία με λεπτίνη δεν επηρέασε σημαντικά το σωματικό βάρος τους, τη σύνθεση του σώματος τους, την ευαισθησία στην ινσουλίνη και την γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c), η οποία μπορεί να αποδοθεί στην αντίσταση στην ινσουλίνη. Ωστόσο, οι μη-παχύσαρκοι διαβητικοί ασθενείς με φυσιολογικά ή χαμηλά επίπεδα λεπτίνης μπορούν να επωφεληθούν από αυτή τη θεραπευτική προσέγγιση, δεδομένου ότι συχνά έχουν χαμηλή μάζα λιπώδους ιστού και είναι πιο ευαίσθητοι στη λεπτίνη.