Ακμή και Διατροφή

2016-09-28 16:43

    Η ακμή αποτελεί την πιο συχνή δερματολογική πάθηση, αφού εμφανίζεται σε κάποιο βαθμό στο 85% του πληθυσμού ηλικίας 11-30 ετών. Αν και δεν συνιστά σοβαρό κίνδυνο για την υγεία, η ακμή μπορεί να αφήσει σημάδια αλλά και να προκαλέσει σοβαρές ψυχολογικές και κοινωνικές συνέπειες στο άτομο, καθώς και να επηρεάσει δυσμενώς την ποιότητα ζωής του. ¹

    Η υπόθεση ότι ορισμένα θρεπτικά συστατικά ή τρόφιμα μπορούν να δράσουν επιβαρυντικά εναντίον αυτού του προβλήματος υπήρχε από τα τέλη του 19^ου αιώνα, όπου αναφέρθηκε η συσχέτισή της με τη σοκολάτα, τη ζάχαρη και το λίπος. Κατά συνέπεια, οι επιστήμονες υγείας συνιστούσαν τον περιορισμό τους στους πάσχοντες. Ωστόσο, στην δεκαετία του 1960 η θεωρία αυτή ανατράπηκε λόγω 2 μεγάλων μελετών^2,3, που κατέρριψαν τη συσχέτιση της εμφάνισης ακμής με τη διατροφή, οδηγώντας  στην άποψη ότι αποτελεί ένα διατροφικό μύθο. Παρόλα αυτά, τα τελευταία χρόνια εμφανίζονται όλο και περισσότερο νέες επιστημονικές γνώσεις από επιδημιολογικές μελέτες που δεν μπορούν να αγνοηθούν από τους επιστήμονες υγείας.⁴

Γάλα

    Ορισμένες επιδημιολογικές μελέτες εμφάνισαν ασθενή θετική συσχέτιση της ακμής με την συχνή κατανάλωση γάλατος. Η συσχέτιση φαίνεται να είναι ισχυρότερη για το άπαχο γάλα, σε σύγκριση με άλλα είδη γάλατος. Οι ερευνητές ανέφεραν ότι πιθανόν να διαδραματίζουν ρόλο οι ορμόνες και τα βιοενεργά μόρια του γάλατος, διότι η εμφάνιση ακμής συσχετίζεται με την ορμονική δραστηριότητα. Πιο συγκεκριμένα, το γάλα περιέχει προγεστερόνη όπως και άλλες πρόδρομες ουσίες της διυδροτεστοστερόνης, η οποία αποτελεί την κύρια ορμόνη που διεγείρει την εμφάνιση ακμής. Επιπλέον, περιλαμβάνει ορισμένους αυξητικούς παράγοντες, όπως  ο IGF-1, που διεγείρει τη σύνθεση των ανδρογόνων και έχει αποδειχθεί ότι διεγείρει την  ανάπτυξη των αδένων των τριχών και των σμηγματογόνων αδένων, οδηγώντας στην πρόκληση ακμής.^1,5

Υδατάνθρακες

    Έχουν ερευνηθεί ακόμη οι πιθανές αλληλεπιδράσεις μεταξύ της ακμής, του γλυκαιμικού φορτίου και της ευαισθησίας στην ινσουλίνη. Η υπόθεση που έχει διατυπωθεί είναι ότι η ποσότητα και το είδος των υδατανθράκων της δίαιτας διαδραματίζουν κάποιο ρόλο στην παθογένεια της ακμής. Ειδικότερα, η συχνή κατανάλωση τροφίμων υψηλού γλυκαιμικού δείκτη οδηγεί σε υπερινσουλιναιμία και συνεπώς σε μια αλυσίδα ενδοκρινών σημάτων που διεγείρουν τον πολλαπλασιασμό των σμηγματοκυττάρων και άρα της παραγωγής σμήγματος με τελικό αποτέλεσμα τη δημιουργία ακμής.⁶

    Αν και κάποιοι άλλοι διαιτητικοί παράγοντες έχει αναφερθεί ότι επηρεάζουν την εμφάνιση ακμής όπως τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, τα αντιοξειδωτικά, ο ψευδάργυρος, η βιταμίνη Α και το ιώδιο, η δράση τους στο πρόβλημα της ακμής προς το παρόν δεν είναι ξεκάθαρη.⁴

    Συμπερασματικά φαίνεται ότι αν και η σχέση μεταξύ της ακμής και της διατροφής έχει υπάρξει εξαιρετικά αμφιλεγόμενη, πλέον δεν μπορεί να αμφισβητηθεί η ύπαρξη της συσχέτισης μεταξύ τους. Οι δίαιτες με υψηλό γλυκαιμικό φορτίο φαίνεται να επιβαρύνουν την ακμή και πιθανόν να υπάρχει σχέση με την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων αν και η συσχέτιση είναι ασθενής.

Φιλίππου Ανδρονίκη

Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

Βιβλιογραφία

1. Davidovici B, Wolf R. The role of diet in acne: facts and controversies. Clin Dermatol. 2010 Jan-Feb;28(1):12-6. doi: 10.1016/j.clindermatol.2009.03.010.

2. Fulton JE Jr, Plewig G, Kligman AM. Effect of chocolate on acne vulgaris. JAMA 1969;210:2071-4.

3. Anderson PC. Foods as the cause of acne. Am Fam Physician 1971;3:102-3.

4. Whitney P, Smita S, Alan R. Diet and acne. J Am Acad Dermatol. July 2010; 63(1): 124–141

5. Burris J, Rietkerk W, Woolf K. Acne: the role of medical nutrition therapy. J Acad Nutr Diet. 2013 Mar;113(3):416-30. doi: 10.1016/j.jand.2012.11.016.

6. Spencer E, Ferdowsian H, Barnard N. Diet and acne: a review of the evidence.2009;48(4):339–347 doi: 10.1111/j.1365-4632.2009.04002.x

Πίσω