Αντιμετώπιση της Παχυσαρκίας
2015-03-17 12:13
Η άποψη πως η παχυσαρκία είναι μια πολύ-παραγοντική ψυχογενής ασθένεια υποστηρίζεται από το μεγαλύτερο ποσοστό ερευνών που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια. Συνεπώς, όταν ένα πάσχων άτομο αποφασίζει να προσπαθήσει να θεραπευτεί από αυτήν την ασθένεια θα πρέπει να λάβει υπόψιν του αν όχι όλους τους παράγοντες που την συντηρούν τουλάχιστον τους κυριότερους.
Αρχικά έχει αποδειχθεί πως η συνειδητοποίηση των «ψυχολογικών κενών» που προσπαθεί το άτομο να «γεμίσει» με την υπερβολική λήψη τροφής λειτουργεί ως καταλυτικός παράγοντας στο δρόμο για την θεραπεία. Με την βοήθεια ενός ειδικού, ψυχολόγου, συμβούλου ψυχικής υγείας ή ψυχοθεραπευτή η διαδικασία της συνειδητοποίησης γίνεται πιο γρήγορα και ως συνήθως με μεγαλύτερη ακρίβεια.
Έπειτα σύμφωνα με τους λόγους για τους οποίους το άτομο υπερκαταναλώνει ποσότητες τροφής επιλέγεται η καταλληλότερη για αυτό θεραπεία. Στην σύγχρονη εποχή υπάρχει πληθώρα θεραπειών για την εν λόγω ασθένεια όπως οι εγχειρήσεις στομάχου. Όποια θεραπεία και να επιλεγεί έχει αποδειχθεί πως είναι πολύ πιο αποτελεσματική όταν συνοδεύεται από συνεχή ψυχολογική υποστήριξη. Τι σημαίνει όμως αυτό;
Αυτό σημαίνει ότι είναι σημαντικό για την αποτελεσματικότητα της θεραπείας :
1) Να ανανεώνονται διαρκώς τα κίνητρα του ασθενή, όπως η επιθυμία για ένα υγειές σώμα και οργανισμό, η λειτουργική άνεση που προσφέρει ένα σώμα με λιγότερα κιλά κ.τ.λ.Στη γνωστικοσυμπεριφορική ψυχοθεραπεία για παράδειγμα αυτό επιτυγχάνεται μέσω της επιβράβευσης.
2) Η δημιουργία ενός υποστηρικτικού πλαισίου. Πιο συγκεκριμένα έχει βρεθεί ότι πολλές οικογένειες δεν υποστηρίζουν κάποιο πάσχων από παχυσαρκία μέλος τους διότι θεωρούν ότι δεν θα αλλάξει. Η δημιουργία του υποστηρικτικού πλαισίου μπορεί να επιτευχθεί με οικογενειακές- ομαδικές θεραπείες αλλά και με βιβλία αυτοβοήθειας τα οποία μπορεί να προτείνει κάποιος ειδικός στην ομάδα/ οικογένεια.
3) Η καθημερινή καταγραφή των τροφών που πρέπει να καταναλωθούν και η καταγραφή των τροφών που καταναλώθηκαν.
4) Η συνεχής επιβράβευση για τα σταδιακά επιτεύγματα. Είναι πολύ σημαντικό ένα άτομο που προσπαθεί να θεραπευτεί από μια ψυχογενή ασθένεια να επιβραβεύεται για τα επιμέρους κατορθώματα του συστηματικά. Σε αυτή την περίπτωση δεν εννοούμε βέβαια γευστική/θερμιδική επιβράβευση.
5) Ακόμα η αποδοχή χαρακτηριστικών που δεν έχουν περιθώρια βελτίωσης. Σαν ανθρώπινο είδος έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε να επιτύχουμε σπουδαία κατορθώματα, καλό όμως θα ήταν πράγματα που δεν μπορούμε να τα αλλάξουμε να τα αποδεχθούμε.
6) Στις καμπές της θεραπείας είναι πολύ σημαντικό το άτομο να μην καταφύγει στο φαγητό για παρηγοριά.
7) Τέλος οι νοερές απεικονίσεις του εαυτού όπως θα ήθελε το άτομο να είναι ( όταν αυτές είναι λογικές και πραγματοποιήσιμες) είναι ένας εξαιρετικά βοηθητικός τρόπος που έχει αποτελέσματα. Για παράδειγμα το άτομο μπορεί να τοποθετήσει σε περίοπτη θέση μια φωτογραφία του ίδιου όπως αυτό ήταν πριν από πέντε χρόνια και ζύγιζε τα επιθυμητά κιλά.
Ακόμα, ζωτικής σημασίας παράγοντας είναι η ψυχολογική υποστήριξη στη φάση της συντήρησης. Όταν ένα άτομο έχει χάσει αρκετά κιλά και προκειμένου να σταθεροποιήσει το βάρος του μπαίνει σε μια φάση συντήρησης μπαίνει και σε μια ευάλωτη ψυχολογικά φάση. Σε εκείνη την περίοδο θα πρέπει να γίνουν προσπάθειες να βελτιωθεί η αυτό-εκτίμηση και η αντίληψη της αυτό-εικόνας του ατόμου. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την βοήθεια κάποιου ειδικού, ή μέσα στα πλαίσια του υποστηρικτικού περιβάλλοντος, ή με την βοήθεια βιβλίων αυτό-βοήθειας ή και με συνδυασμό όλων των παραπάνω.
Κοσμίδου Νικολέτα,
Ψυχολόγος