Δίαιτες με βάση την Ομάδα Αίματος: Τελικά τι ισχύει;
2018-07-24 20:11
Μία ομάδα από τις πλέον γνωστές δίαιτες των τελευταίων χρόνων, οι δίαιτες με βάση την ομάδα αίματος, εμφανίσθηκαν το 1996 στο βιβλίο ‘Eat Right for your Type’ του Peter D`Adamo και αποτέλεσαν ένα ιδιαιτέρως συζητημένο θέμα. Βασίζονται στην θεωρία που διατυπώθηκε στο ίδιο βιβλίο, σύμφωνα με την οποία οι ομάδες αίματος (κατηγοριοποιημένες σύμφωνα με το σύστημα ΑΒΟ) αποτελούν γενετικό παράγοντα που καθορίζει σε σημαντικό βαθμό διάφορα θέματα υγείας και ευεξίας, ενώ επίσης προτείνεται ότι μία διατροφή βασιζόμενη αποκλειστικά στην ομάδα αίματος μπορεί να έχει ποικίλα ευεργετικά αποτελέσματα στην υγεία.1 Το βιβλίο αυτό έλαβε ιδιαίτερη απήχηση, ενώ οι δίαιτες αυτές εφαρμόσθηκαν σε μεγάλο βαθμό, με ένθερμους υποστηρικτές ακόμη και σήμερα. Παράλληλα, λόγω της ιδιαιτερότητας της θεωρίας αυτής, πραγματοποιήθηκαν έρευνες στην πορεία των χρόνων, με σκοπό την εύρεση επιστημονικώς τεκμηριωμένων δεδομένων που να την επιβεβαιώνουν.
Τι υποστηρίζει η θεωρία;
Το κυριότερο γνώρισμα της θεωρίας αυτής είναι ότι η ομάδα αίματος αποτελεί το γενετικό μήνυμα των διατροφικών συνηθειών και χαρακτηριστικών των προγόνων μας, τα οποία εκφράζονται μέσα από αυτήν ακόμη και σήμερα. Έτσι, η θεωρία επιχειρεί να απαντήσει στο ερώτημα γιατί κάποια άτομα παρουσιάζουν μεγαλύτερη ευαισθησία σε διάφορα νοσήματα σε σχέση με άλλα άτομα, καθώς και γιατί κάποια άτομα επιτυγχάνουν ταχύτερη απώλεια βάρους. Σύμφωνα με την θεωρία, οι πληροφορίες από τους προγόνους μας (οι οποίες εκφράζονται μέσα από την ομάδα αίματος) καθορίζουν τις διατροφικές μας απαιτήσεις, καθώς και ζητήματα όπως απαιτήσεις σε φυσική δραστηριότητα, ευαισθησία σε νοσήματα κ.ά.1.
Ως αποτέλεσμα, για να επιτευχθούν τα βέλτιστα για την υγεία αποτελέσματα, προτείνεται για την κάθε ομάδα αίματος διαφορετική δίαιτα:
- Ομάδα αίματος Α: Προτείνεται μία διατροφή κυρίως χορτοφαγική, που να βασίζεται κυρίως σε φρούτα και λαχανικά, ενώ συστήνεται η αποφυγή κόκκινου κρέατος.2
- Ομάδα αίματος Β: Προτείνεται μία διατροφή που να περιέχει φρούτα, λαχανικά, κρέας (με εξαίρεση το κοτόπουλο), ενώ μπορούν να καταναλωθούν γαλακτοκομικά χαμηλών λιπαρών. Συστήνεται η αποφυγή καλαμποκιού, σιταριού, ντομάτας, φαγόπυρου, φακών, φιστικιών και σουσαμιού.3
- Ομάδα αίματος ΑΒ: Προτείνεται μία μεικτή διατροφή των ομάδων Α και Β, με έμφαση στα πράσινα λαχανικά, στα θαλασσινά, στα γαλακτοκομικά και στο τόφου.4
- Ομάδα αίματος 0: Προτείνεται μία διατροφή που να βασίζεται σε κρέας, ψάρια, πουλερικά, συγκεκριμένα φρούτα και λαχανικά και περιορισμένη σε σπόρους και γαλακτοκομικά.5
Επιστημονικά τεκμηριωμένα δεδομένα και δίαιτες με βάση την ομάδα αίματος
Τα επιστημονικά τεκμηριωμένα δεδομένα που έχουν προκύψει μέχρι στιγμής, όμως, δεν επιβεβαιώνουν την σχέση διατροφής-ομάδας αίματος. Αρχικά, πραγματοποιήθηκε μία συστηματική ανασκόπηση της υπάρχουσας βιβλιογραφίας, με σκοπό το να βρεθεί εάν τα άτομα που ακολούθησαν την προτεινόμενη (σύμφωνα με την ομάδα αίματός τους) δίαιτα εμφάνισαν βελτίωση στην υγεία τους ή/και μείωση στον κίνδυνο για νόσο σε σύγκριση με άτομα ίδιας ομάδας αίματος που δεν την ακολούθησαν. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι, από τις 1003 μελέτες που είχαν δημοσιευτεί μέχρι το διάστημα που πραγματοποιήθηκε η εν λόγω επισκόπηση, μόνο 1 μελέτη είχε εξετάσει το συγκεκριμένο ζήτημα, με ελλιπή όμως αποτελέσματα. Συνεπώς, φάνηκε ότι δεν υπάρχουν επιστημονικά τεκμηριωμένα αποτελέσματα για τα υποσχόμενα ευεργετικά αποτελέσματα των διαιτών αυτών.6
Τον επόμενο χρόνο δημοσιεύθηκε έρευνα από το πανεπιστήμιο του Τορόντο, στην οποία εξετάσθηκε εάν η υιοθέτηση των συγκεκριμένων διαιτών επιφέρουν ευεργετικά αποτελέσματα στους δείκτες καρδιαγγειακής υγείας, καθώς και εάν ο ατομικός ΑΒΟ γονότυπος μπορεί να τροποποιήσει οποιεσδήποτε σχέσεις μεταξύ αυτών. Τα αποτελέσματα εμφάνισαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αφού φάνηκε ότι, ενώ η υιοθέτηση συγκεκριμένων ΑΒΟ διαιτών επέφεραν ευεργετικά αποτελέσματα, τα αποτελέσματα αυτά εμφανίσθηκαν σε όλα τα άτομα ανεξάρτητα από την ομάδα αίματός τους. Για παράδειγμα, η υιοθέτηση της δίαιτας της ομάδας αίματος Α, η οποία είναι μία κυρίως χορτοφαγική δίαιτα, βελτίωσε το προφίλ του καρδιαγγειακού κινδύνου στα άτομα, ανεξάρτητα από την ομάδα αίματός τους (είτε στα άτομα με ομάδα αίματος Α είτε στα άτομα με διαφορετική ομάδα αίματος). Το αποτέλεσμα αυτό όμως έχει φανεί από πληθώρα ερευνών, στις οποίες έχει φανεί ότι μία διατροφή κυρίως χορτοφαγική βελτιώνει το καρδιαγγειακό προφίλ. Ως εκ τούτου, οι ερευνητές του Τορόντο πρότειναν ότι τα αποτελέσματα της υιοθέτησης των συγκεκριμένων διαιτών εμφανίζονται σε όλα τα άτομα, ανεξάρτητα με την ομάδα αίματός τους, με συνέπεια να μην επιβεβαιώνουν τους ισχυρισμούς της θεωρίας.7
Συμπερασματικά,δεν υπάρχουν επιστημονικά τεκμηριωμένα δεδομένα που να αποδεικνύουν την εγκυρότητα της θεωρίας αυτής και, ως αποτέλεσμα, δεν υπάρχει επιστημονική βάση στις δίαιτες με βάση την ομάδα αίματος. Σε κάθε περίπτωση, για την αξιόπιστη αντιμετώπιση τυχόν νοσήματος και την προαγωγή της υγείας, χρειάζεται διάγνωση και θεραπεία από εξειδικευμένο ιατρό, καθώς και παραπομπή σε διαιτολόγο για αλλαγές στο σωματικό βάρος.
Εμμανουέλα Γιανοπούλου,
Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
Βιβλιογραφία
1. https://www.dadamo.com/txt/index.pl?1001.
2. https://www.dadamo.com/txt/index.pl?1003.
3. https://www.dadamo.com/txt/index.pl?1006.
4. https://www.dadamo.com/txt/index.pl?1005.
5. https://www.dadamo.com/txt/index.pl?1004.
6. Cusack, Leila , et al., Blood type diets lack supporting evidence: a systematic review. 2013, The American Journal of Clinical Nutrition, Vol. 98, pp. 99-104.
7. Wang, Jingzhou , et al., ABO genotype, 'blood-type' diet and cardiometabolic risk factors. 1, s.l. : PLoS One, 2014, Vol. 9.