Πράσινο Τσάι: Βοηθάει τελικά στην Απώλεια Βάρους;
2018-07-24 00:00
Πράσινο τσάι και σωματικό βάρος – Τι ισχύει
Το πράσινο τσάι είναι το ρόφημα που παρασκευάζεται από τα φύλλα του φυτού ‘Camellia sinensis’ κι αποτελεί ένα από τα δημοφιλέστερα ροφήματα παγκοσμίως. Αν και χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα για ιατρικούς σκοπούς, τα τελευταία χρόνια υπάρχει ένα έντονο ερευνητικό ενδιαφέρον σχετικά με την επίδρασή του στην υγεία, όπως στην αντιμετώπιση του μεταβολικού συνδρόμου, των καρδιαγγειακών νοσημάτων, του σακχαρώδους διαβήτη τύπου II (1), ενώ παράλληλα, έχει προταθεί ότι μπορεί να συμβάλλει στην απώλεια βάρους.
Πράσινο τσάι – Συστατικά
Ο λόγος για τον οποίον το πράσινο τσάι αποτελεί ένα φλέγον ερευνητικό θέμα είναι η περιεκτικότητά του σε συστατικά. Το τσάι περιέχει πλήθος συστατικών που επιδρούν στην υγεία, με τις κατεχίνες να αποτελούν το επίκεντρο της ερευνητικής βιβλιογραφίας. Οι κατεχίνες είναι χημικές ενώσεις που ανήκουν στην ευρύτερη χημική ομάδα των πολυφαινολών κι έχουν σημαντικές επιδράσεις στην υγεία, όπως ισχυρό αντιοξειδωτικό χαρακτήρα (1). Τα περισσότερα από τα παρατηρούμενα ευεργετικά αποτελέσματα θεωρείται ότι οφείλονται στις πολυφαινόλες, αν κι η καφεΐνη που επίσης περιέχεται στο πράσινο τσάι φαίνεται να συμβάλλει σε κάποια από αυτά (2).
Πράσινο τσάι και απώλεια βάρους
Όπως προαναφέρθηκε, έχει προταθεί ότι το τσάι μπορεί να βοηθήσει στην απώλεια βάρους. Τα αποτελέσματα όμως των ερευνών που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι στιγμής είναι αντικρουόμενα, καθώς η επίδραση αυτή δεν έχει φανεί σε όλες τις μελέτες (3) (4), ενώ σε γενικές γραμμές η θετική αυτή επίδραση είναι συνήθως μικρή (5) (6) και όχι πάντα στατιστικά σημαντική. Οι ερευνητές έχουν υποδείξει πλήθος παραγόντων που μπορούν να συμβάλλουν σε αυτή την μεγάλη ετερογένεια αποτελεσμάτων, όπως το προϋπάρχον σωματικό βάρος και ποσοστό λίπους στους συμμετέχοντες (4), η ύπαρξη ή όχι του συνδυασμού κατεχινών – καφεϊνης (5), η εθνικότητα (4), η προετοιμασία του ροφήματος του τσαγιού (7), ενώ κάποιοι ερευνητές πρότειναν ότι τα θετικά αυτά αποτελέσματα ήταν εμφανή μόνο σε βραχυπρόθεσμες μελέτες (7-10 μέρες) και όχι σε πιο μακροπρόθεσμες (4). Ακόμα, οι ακριβείς μηχανισμοί που μεσολαβούν της επίδρασης αυτής του πράσινου τσαγιού στο σωματικό βάρος δεν έχουν αποσαφηνισθεί πλήρως (2). Για τον λόγο αυτό, είναι απαραίτητη η διεξαγωγή περαιτέρω ερευνών για να οδηγηθούμε σε σίγουρα συμπεράσματα.
Πράσινο τσάι και παρενέργειες – αντενδείξεις
Μέχρι στιγμής, δεν έχει βρεθεί η ακριβής ποσότητα πράσινου τσαγιού που χρειάζεται να καταναλώνεται ημερησίως για την εμφάνιση των επιθυμητών αποτελεσμάτων στην απώλεια βάρους. Αξίζει να τονισθεί ότι, οι προαναφερθείσες ευεργετικές επιδράσεις παρατηρήθηκαν μόνο σε μερικές μελέτες, όπου το επίπεδο κατανάλωσης πράσινου τσαγιού ήταν 3-4 φλιτζάνια ή περισσότερο ημερησίως. Ωστόσο, μία τέτοια ποσότητα μπορεί να μην μπορεί να καταναλωθεί με ευκολία ή/και ευχαρίστηση από κάποια άτομα (2), ενώ η κατανάλωση μεγαλύτερης ποσότητας πράσινου τσαγιού μπορεί να επιφέρει κάποιες ανεπιθύμητες παρενέργειες.
Η υπερβολική κατανάλωση πράσινου τσαγιού, καθώς κι η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής τα οποία περιέχουν υψηλές συγκεντρώσεις εκχυλίσματος τσαγιού, έχει συνδεθεί με ηπατική τοξικότητα (8). Ακόμα, χρειάζεται προσοχή στην πιθανή αλληλεπίδραση του πράσινου τσαγιού με την λήψη ορισμένων φαρμάκων, λόγω των διουρητικών επιδράσεων της καφεΐνης. Τέλος, η υψηλή ποσότητα κατανάλωσης κατεχινών μπορεί να μειώσει την βιοδιαθεσιμότητα του σιδήρου που λαμβάνεται από την διατροφή (1).
Συνοψίζοντας, υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι το πράσινο τσάι μπορεί να βοηθά στην απώλεια βάρους. Ωστόσο, η απώλεια αυτή δεν έχει φανεί σε όλες τις έρευνες, ενώ η απώλεια αυτή επίσης δεν φαίνεται να είναι πάντα στατιστικά σημαντική. Υπάρχει μεγάλη ετερογένεια στα αποτελέσματα των ερευνών πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα, και για τον λόγο αυτό δεν συνιστάται η γενίκευση των αποτελεσμάτων αυτών.
Τονίζεται ότι η απώλεια βάρους δεν επιτυγχάνεται μόνο με την κατανάλωση ή τον αποκλεισμό ενός συγκεκριμένου τροφίμου, αλλά με την γενικότερη διαιτητική τροποποίηση, τόσο όσον αφορά τον θερμιδικό περιορισμό, όσο και στην αλλαγή της ποιότητας της διατροφής, ενώ η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας παίζει επίσης σημαντικό ρόλο.
Γιαννοπούλου Εμμανουέλα,
Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. TEA AND ITS CONSUMPTION: BENEFITS AND RISKS. Hayat, Khizar, και συν. 7, 2015, Critical Reviews in Food Science and Nutrition, Τόμ. 55, σσ. 939-54.
2. Mechanisms of Body Weight Reduction and Metabolic Syndrome Alleviation by Tea. Yang, Chung S., και συν. 1, 2016, Mol Nutr Food Res, Τόμ. 60, σσ. 160–174.
3. Effects of dietary supplementation with epigallocatechin-3-gallate on weight loss, energy homeostasis, cardiometabolic risk factors and liver function in obese women: randomised, double-blind, placebo-controlled clinical trial. Mielgo-Ayuso J, και συν. 7, 2014, Br J Nutr, Τόμ. 111, σσ. 1263-71.
4. Long-Term Green Tea Extract Supplementation Does Not Affect Fat Absorption, Resting Energy Expenditure, and Body Composition in Adults. Janssens, Pilou LHR , Hursel, Rick και Westerterp-Plantenga, Margriet S . 5, 2015, J Nutr, Τόμ. 145, σσ. 864-870.
5. The effects of green tea on weight loss and weight maintenance: a meta-analysis. Hursel, R , Viechtbauer, W και Westerterp-Plantenga, MS . 2009, International Journal of Obesity, Τόμ. 33, σσ. 956–961.
6. Effect of green tea catechins with or without caffeine on anthropometric measures: a systematic review and meta-analysis. Phung OJ, και συν. 1, 2010, Am J Clin Nutr, Τόμ. 91, σσ. 73-81.
7. Green tea for weight loss and weight maintenance in overweight or obese adults (Review). Jurgens, TM, και συν. 2012, Cochrane Database of Systematic Reviews.
8. Prevention of chronic diseases by tea: possible mechanisms and human relevance. Yang CS και Hong J. 2013, Annu Rev Nutr, Τόμ. 33, σσ. 161–181.